Thimphu’daki öğle yemeği
sonrasında ilk olarak Budda Viewpoint’den kuşbakışı gördüğümüz Başkenti bu kez de şehrin diğer
tarafından, Sangay Gang tepesinden seyretmeye gittik.
Sangay Gang tepesinin özelliği panoramik
Thimphu manzarasının yanı sıra çevrenizdeki binlerce Dua Bayrağı… Dua
Bayrakları Bhutan’da neredeyse her köşe başında karşınıza çıkıyorlar. Beşli bir
seri olmak koşuluyla mavi, yeşil, kırmızı, sarı ve beyaz renkteler ve sırasıyla
5 elementi, yani; su, tahta, ateş, toprak ve demir’i simgeliyorlar. Bayrakların
üzerinde basılı dua metinleri var. Ahşap bloklar oyuluyor, kutsal metinler üzerine yazılıyor ve bu el yapımı damgalar kullanılarak bayrakların üzerine baskı yapılıyormuş… Bir de genellikle bambu kamışlar üzerine dik
olarak yerleştirilmiş daha büyük Dua Bayrakları var. Genellikle 108 adet
dikilen Manidhar denilen bu daima beyaz bayraklar
ölmüşlerin anısına dikiliyorlar.
|
Sangay Gang Tepesinde Rengarenk Dua Bayrakları |
|
Manidhar'lar ve arkada Thimpu |
Ardından; mini hayvanat
bahçesindeki (Motithang Takin Preserve) Bhutan’ın
ulusal hayvanı Takin’i görmeye gittik. Gnu başlı bizon gövdeli Bhutan’a özgü nadir
görülen bu hayvan Himalayalarda ve 4000 metrenin üzerinde yaşıyormuş.
Sabah ilk ziyaret edeceğimiz mekân Dechen Phodrang Keşişlik Okulu. Adından da anlaşılacağı gibi burası keşiş yetiştiren bir okul. Okul Binası 1971 yılına kadar Thimphu’nun orijinal Dzong’unun bir bölümüymüş. Şu anda keşiş olmak için öğrenim gören 450 civarında “acemi” keşişe ev sahipliği yapıyor.
|
Dechen Phodrang Keşişlik Okulu |
Yeri gelmişken daha sonra
çok sık kullanmak zorunda kalacağım Dzong
sözcüğünü açıklamalı. Dzong’lar hiç kuşkusuz en
Bhutan’a özgü yapılar. Ve çok da güzeller. Tipik bir mimari tarzları
olan, devasa birer kale ve manastır karışımı, her biri bulunduğu şehrin
yönetimsel karargâhı olan binalar. Budist Bhutan Krallığının idari
yöneticilerinin görev yaptığı Dzong’larda Vali ve Keşişlerin bölgesel lideri bir
arada bulunuyorlar.
|
Namgyal |
Dechen Phodrang’da Shabdrung
Ngawang Namgyal’ın büyükçe bir heykeli bulunuyor. Namgyal 1600’lü yıllarda Tibet’den
gelip Bhutan’ı bir ülke olarak birleştiren kişi. Daha sonra gezeceğimiz tüm tapınaklarda Namgyal'ın ve Guru Rinpoche'nin heykellerini göreceğiz. Rinpoche ise tüm Bhutan'da en sık karşımıza çıkacak bir diğer şahsiyet.
Guru Rinpoche (Precious Master); Bhutan’a Budizm’i getiren, şu anda Pakistan
sınırları içerisinde yer alan Uddiyana doğumlu bir keşiş. Rinpoche 8. Yüzyılda
Bhutan’a 3 ziyaret gerçekleştirmiş ve bu ziyaretlerinin ardından Budizm Bhutan’a
yayılmış.
Bhutan’da Rinpoche, Buda’nın reenkarnasyonu olarak
değerlendiriliyor ve kötü ruhları ve şeytanları önünde diz çöktürtecek doğaüstü
güçleri olduğuna inanılıyor. Bhutan’a yaptığı ziyaretlerde bazı mağaralarda meditasyon
yapmış. Bilgeliğini ve öğretisini içeren kutsal metinleri “saklı hazine” anlamına gelen Terma
şeklinde, “Aydınlanmış” hazine bulucular tarafından keşfedilmek üzere birtakım
yerlere gizlemiş. Günümüzde Guru Rinpoche’nin meditasyon yaptığı ve Terma’larını
gizlediği bu yerler kutsal birer mekan ve bazılarında yükselen birer tapınak
mevcut.
|
Guru Rinpoche |
Dechen Phodrang
gördüğümüz tüm tapınaklar içerisinde belki de en çok keşiş fotoğrafı
çektiğimiz yerdi. Tipik giysileri içerisindeki öğrenci keşişler kendi aralarında
oyun oynuyorlar, bağırıp çağırıyorlar kısaca bir okul bahçesindeki kalabalık çocuk grubu ne yaparsa aynısını yapıyorlardı. Fakat mekan Bhutan’da bir
Okul-Manastır ve çocuklar da acemi keşişler olunca bastık deklanşörlere…
Dechen Phodrang'ın Acemi keşişleri:
Ardından Başkent’in kalbi,
ülkenin yönetim merkezi Trashi Chhoe Dzong’a geçiyoruz. İsmi "Şanlı İnancın Kalesi" anlamına gelen Dzong, Whang Chhu'nun batısında, şehrin kuzeyinde kurulmuş. (Chhu'nun Bhutan dilindeki karşılığı Nehir, yani Whang Nehri...)
Aracımızdan inip devasa
Dzong’un giriş kapısına ilerlerken hemen sağ tarafımızda biraz ileride Majesteleri
Kral Jigme Khesar Namgyal Wangchuck’un mütevazi sarayı var. Fakat fotoğrafını çekmek
kesinlikle yasak. Hatta yolun sağ tarafına biraz fazla yaklaşacak olsanız
polisler sizi hemen uyarıyorlar.
|
Trashi Chhoe Dzong
(Sağda arkada çatısı görünen bina Majesteleri Kral'ın Sarayı) |
Dzong’un giriş kapısından geçip Dochey denilen avluya adımınızı attığınızda bulunduğunuz alanı çevreleyen binalardaki ahşap oymalar ve renkli
süslemeler karşısında hayran kalıyorsunuz. Bundan sonra göreceğimiz diğer Dzong’larda bizi karşılayacak olan da bu manzaranın benzeri olacak. İnanılmaz güzellikte ahşap oymalar ve
renkli süslemeler ile kaplanmış binalar, güvercinler, kırmızı giysileriyle
keşişler ve Gho ve Kira’larını giymiş
Bhutan’lılar…
Dzong içinde yer alan binalarda Kralın ve diğer üst düzey hükümet görevlilerinin çalışma ofisleri var. Ayrıca burası Dratshang Lhentshog denilen Bhutan'ın Budist Dini Liderlerine de kış aylarında ev sahipliği yapıyor.
Trashi Chhoe Dzong'da fotoğrafladıklarımdan:
Bir sonraki aktivitede Bhutan’ın
ulusal sporu Okçuluk ile tanışacağız…
Sürecek